Chcesz w jednostce sektora publicznego realizować projekty z zakresu efektywności energetycznej w formule ESCO? Zastanawiasz się, jak prawidłowo je kontraktować? Na stronach Ministerstwa Klimatu i Środowiska pojawiły się wytyczne do umów o poprawę efektywności energetycznej EPC. To kopalnia wiedzy na temat dobrych praktyk i zbiór rekomendacji opartych na krajowych i międzynarodowych doświadczeniach w realizacji tego typu projektów.
Przestarzała infrastruktura i rosnące koszty energii spędzają Ci sen z oczu? Jednym ze sposobów racjonalizacji zużycia energii w jednostkach sektora publicznego jest podpisanie umowy na realizację przedsięwzięcia służącego poprawie efektywności energetycznej. W ramach partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP) najczęściej stosuje się umowy EPC (ang. Energy Performance Contracting), czyli z gwarancją oszczędności. Realizowane są one przez przedsiębiorstwa usług energetycznych ESCO (ang. Energy Saving Company). Gwarantują one finansowanie inwestycji z przyszłych oszczędności w kosztach energii.
Skąd wiedzieć, jak przygotować jednostkę budżetową, np. szkołę, szpital czy urząd, do kontraktu EPC? Gdzie sprawdzić, czy zapisy przedstawionej Ci umowy ESCO są zgodne z obowiązującymi przepisami? Sprawdź wytyczne Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Na niemal 270 stronach tej publikacji znajdziesz szczegółowe informacje o ogólnej charakterystyce projektów EPC, ich przygotowaniu, procedurze wyboru ESCO, umowach EPC i zarządzaniu nimi.
Co to jest projekt EPC i co warto o nim wiedzieć?
Pierwsza część publikacji wskazuje m.in. podstawy prawne realizacji kontraktów i zastosowanie do projektów EPC zapisów umowy o PPP. Znaleźć tu można także, przedstawione w czytelnej formie tabeli, różnice między modelami EPC i tradycyjnymi projektami z zakresu efektywności energetycznej. Dokument daje też odpowiedź na podstawowe pytanie – co to jest projekt EPC. Jego autorzy podkreślają także rolę tego typu kontraktów. Jak czytamy, stanowią one podstawę dla modelu współpracy firmy czy jednostki sektora publicznego z ESCO. Pozwalają też na uzyskanie gwarantowanych zapisami oszczędności energetycznych i jednocześnie wymiernych efektów środowiskowych.
Co ważne, w przypadku projektów EPC firma usług energetycznych ESCO ponosi ryzyko nieuzyskania w okresie trwania umowy EPC konkretnych oszczędności. Zazwyczaj jest też odpowiedzialna za zapewnienie finansowania inwestycji. Autorzy przedstawili na przykładach wybrane i znane z praktyki rynkowej modele działania ESCO w ramach projektów EPC. Z tej części dowiesz się też, jakie są podstawowe cechy umów EPC, jak są one finansowane, a także jak wygląda podział ryzyk takich kontraktów. Znajdziesz tu również skondensowaną wiedzę na temat mechanizmu wynagrodzenia ESCO.
Jak przygotować projekty EPC?
Druga część dokumentu dotyczy etapu przygotowawczego, a więc szeregu czynności poprzedzających ogłoszenie postępowania EPC i zawarcie umowy EPC. Opisuje ona wszystkie istotne fazy przygotowania projektu EPC. Dowiesz się z niej m.in. o tym, jak powinna wyglądać wstępna identyfikacja projektu EPC, w jaki sposób przeprowadza się inwentaryzację i analizy przedrealizacyjne EPC (m.in. energetyczne, finansowe, prawne, ryzyka). Specjalistyczna wiedza okraszona jest dużą liczbą przykładów odnoszących się do poszczególnych kroków wstępnej identyfikacji projektu EPC, a więc:
- wstępnej diagnozy potrzeb w zakresie efektywności energetycznej,
- selekcji obiektów przeznaczonych do modernizacji energetycznej,
- analizy źródeł finansowania,
- wytypowania projektu EPC.
Z tego rozdziału dowiesz się też, jak powołuje się zespół projektowy, który zajmie się przygotowaniem przedsięwzięcia i będzie brał udział w postępowaniu EPC oraz realizacji projektu na etapach inwestycyjnym i zarządzania. Autorzy wskazują nie tylko strukturę zespołu, ale też – co bardzo pomocne – zakres zadań poszczególnych jej członków. Po poznaniu przykładów z publikacji przygotowanie np. harmonogramu realizacji projektu EPC będzie zdecydowanie prostsze. Znajdziesz tu również informacje o programie funkcjonalno-użytkowym (PFU) – niezbędnym przy przedsięwzięciach termomodernizacyjnych i z zakresu oświetlenia ulicznego.
Jak wybrać ESCO?
Trzecia część ministerialnych wytycznych odpowiada na wszystkie kluczowe pytania o ESCO. Przedstawiono w niej poszczególne etapy postępowania EPC uwzględniające specyfikę tego typu projektów. Omówione są więc podstawy prawne i tryby wyboru ESCO w przypadku inwestycji jednostek sektora publicznego. Graficznie wyszczególnione są dobre praktyki stosowane najczęściej przez jednostki budżetowe takie jak szkoły, przedszkola, szpitale itp. Szczegółowo opisane są także poszczególne kroki przygotowania postępowania ESCO, w tym oszacowanie wartości przedsięwzięcia, powołanie komisji przetargowej, opracowanie regulaminu.
Jeśli chcesz ogłosić postępowanie ESCO, musisz stworzyć odpowiednie ogłoszenie o zamówieniu do Biuletynu Zamówień Publicznych lub Urzędu Publikacji Unii Europejskiej. Z trzeciego rozdziału dowiesz się, jak zrobić to dobrze. Znajdziesz też informacje o kryteriach, które powinny spełniać ESCO jako usługodawcy, o warunkach udziału w postępowaniu i selekcji konkretnej firmy. Opisany jest także zakres dokumentów i informacji, które Twoja jednostka musi dostarczyć ESCO przy zaproszeniu do negocjacji, a także sam ich przebieg.
Jak powinna wyglądać umowa EPC i zarządzanie nią?
Jeśli szukasz wzorcowej umowy EPC znajdziesz ją w czwartej części publikacji. Dowiesz się z niej też, jakie są podstawowe różnice między umowami EPC dotyczącymi termomodernizacji, zarządzania energią i oświetlenia ulicznego. Szczegółowo opisane zostały w tym rozdziale także poszczególne elementy takiego dokumentu, a także to, jak powinna wyglądać dokumentacja projektowa przygotowana przez ESCO do umowy EPC. Dokument opisuje też np. ryzyka i zobowiązania ESCO, procedurę odbioru robót i informacje dotyczące zarządzania energią oraz projektów hybrydowych.
Część ostatnia dotyczy zarządzania umową EPC, które leży w kompetencjach i jednostki publicznej, i firmy ESCO. Dowiesz się z niej, jak powinny przebiegać etapy takie jak projektowanie, realizacja inwestycji, a także wdrożenie systemu zarządzania energią. Opisane są także instrukcja użytkowania, którą tworzy się po zakończeniu realizacji zadań inwestycyjnych, oraz szkolenia dla administracji i obsługi technicznej budynku. Jeśli ciekawią Cię zasady komunikacji z ESCO, praktyki dotyczące płatności czy wprowadzania zmian w umowie EPC, znajdziesz je na końcu dokumentu.
Chcesz zmniejszyć zużycie energii w budynku użyteczności publicznej i podpisać umowę z gwarancją oszczędności?